گربه ها تقریباً به همان اندازه که دوست دارند بخوابند دوست دارند که خود را مرتب کنند و این کار را تا یک چهارم ساعات بیداری خود می کنند! ولی راز موفقیت خود-تمیزی در گربه سانان چیست؟ براساس یافته های جدید، خارهای زبان گربه سانان منحنی و نوک-توخالی است. این خارهای کوچک که پاپیلاها نامیده می شوند می توانند مقدار زیادی بزاق را از دهان به خز منتقل کنند، که نه تنها موها را براق و تمیز می کند بلکه با تبخیر بزاق، دمای بدن حیوان را کاهش می دهد. این یافته ها در مجله علمی PNAS به چاپ رسیده است.
 همین حالا به جامعه حامیان حیوانات و طبیعت «مای ملو» بپیوندید و ما را در این مسیر زیبا همراهی کنید. برای شروع اینجا کلیک کنید.

اسکن گربه

 محقق ارشد این تحقیق، الکسیس نویل، اولین بار پس از مشاهده گرفتار شدن زبان گربه اش به دلیل لیسیدن پتو میکروفیبر، به نظافت گربه علاقه مند شد. نویل قبلاً بارها گربه خود را دیده بود که خود را لیس می زند، اما وقتی گربه اش سعی می کرد پتویی کرکی را مرتب کند، ایده این تحقیق به سرش زد.

خارهای تیز به نام پاپیلا (papillae) زبان گربه را می پوشانند و به او ویژگی سمباده ای می بخشد. همین خارها بود که در پتو نویل گیر می کرد. نویل می خواست بفهمد چرا این پاپیلاها در گیر کردن در خز (و پتو) بسیار ماهر هستند! 

در ابتدا تحقیق، آن ها به زبان گربه احتیاج داشتند! به دست آوردن نمونه از گربه های خانگی مرده ساده بود ولی گرفتن زبان گربه های وحشی، نه خیلی!

آن ها ماهها پس از جستجو در باغ وحش ها و منابع دیگر، سرانجام نمونه کافی بدست آوردند. نویل با داشتن زبانی از شش گونه گربه - گربه خانگی، بابکت، پامرا، پلنگ برفی، ببر و شیر - از نزدیک به پاپیلا ها نگاه کرد و با یک اسکنر میکرو سی تی اسکن آن ها را بزرگ نمایی کردند. در مقاله ای در سال 1982 گزارش شده که پاپیلاهای گربه به شکل مخروطی توخالی است، اما فناوری جدیدتری که محققان از آن استفاده کردند، نشان داد که ستون اصلی پاپیلاها در واقع به طرف حلق خم شده اند. این شکل منحنی پاپیلاها به آن اجازه می دهد تا در اثر تماس، با استفاده از کشش سطحی، آب را جابجا کنند.

نظافت گربه

زبان گربه ها بزاق را از بالاترین لایه های خز تا پایین به پوست آنها منتقل می کند. درک نحوه کار آنها می تواند منجر به روش های جدید استفاده از کرم و لوسیون بر روی پوست گربه بدون نیاز به تراشیدن خز آنها شود.

اگرچه هر پاپیلا تنها می تواند کسری از قطرات آب را در خود نگه دارد (به طور دقیق 4.1 میکرولیتر)، در طی یک روز، زبان گربه خانگی به طور متوسط 48 میلی لیتر بزاق را به خز خود انتقال می دهد، یعنی حدود یک پنجم یک فنجان آب!

نکات کشف شده در مورد پاپیلاها

محققان کشف کردند که جهت پاپیلا ثابت نیست. فیلم های پرسرعت از نظافت سه گربه خانگی مو کوتاه نشان داد که با برخورد زبان گربه با گره های خز، پاپیلاها می چرخند. آن ها می گوید، این انعطاف پذیری امکان پاک کردن نه تنها لایه بیرونی بلندتر و پراکنده خز، بلکه لایه زیرین ضخیم پایین پوست را می دهد. مطالعات این محققان نشان داد که حتی فشار نسبتاً کمی از زبان در هنگام نظافت به همه گونه های گربه اجازه می دهد تا تمام لایه های خز را تمیز کنند. 

یک استثنا؟ گربه ایرانی، یک نژاد خانگی است که برای جلوگیری از گره خوردگی مو باید روزانه شانه شود. 

اما همه این لیسیدن فقط برای این نیست که بچه گربه ها به زیباترین شکل دیده شود. دوربین های تصویربرداری حرارتی نشان دادند که نظافت همچنین می تواند به خنک شدن گربه کمک کند و با تبخیر بزاق اختلاف دمای تا یک درجه سلسیوس بین بالاترین و پایینترین لایه خز ایجاد کند.

منبع: نشنال جیوگرافیک [لینک]